Buddha

May isang hindi maipaliwanag na pangyayari sa buhay ko. Nangyari ito noong bata pa ako at nakatira pa kami sa probinsiya. Maraming kuwento sa aming probinsiya. Kuwento ng lola ko, noong bata pa siya, nakakita siya ng mga duwende. Isang madaling-araw iyon, nagising siya sa mga sigawan. Pinakinggan niya kung saan nanggagaling ang mga boses. Parang nanggagaling sa ilalim ng kubo nila. Nang sumilip siya sa sahig na kawayan, nakita niya ang isang grupo ng mga duwende na para bang nagpaparada.

Isa lang iyon sa mga kuwentong kababalaghan ng lola ko. Kuwento pa niya, mga mangkukulam ang nakatira sa tapat ng bahay namin. Laging nakasara ang gate ng kapitbahay namin kaya hindi ko rin mausyoso. Isa pa, bata pa ako noon.

Pero hindi ko makalimutan ang nangyari sa akin. Mga 12 years old ako noon. Kumakain kami sa kusina habang nanunuod ng TV. Napansin ko na mabigat ang pakiramdam ko noon. Saka para akong nabibingi.

“May lagnat ka?” tanong sa akin ng ate ko. Napansin niya akong matamlay na lumabas ng kuwarto.

Umiling lang ako. Mabigat talaga kasi ang ulo ko.

Lumapit sa akin si nanay at ipinatong ang kamay niya sa nuo ko. “Wala naman,” sabi niya. “Baka lagnat-laki lang ‘yan. Bilisan mong kumain at maligo ka na. Male-late ka na.”

Tumango lang ako.

Inubos ko ‘yung pagkain. Nakalimutan ko na kung anong ulam. Tumayo ako at bumalik sa kuwarto para kunin ang tuwalya ko. Mabigat pa rin ang ulo ko.

Hinila ko ang mga paa ko papunta ng banyo. Papalapit pa lang ako ng banyo nang makita kong bukas nang kaunti ang pinto.

Nagimbal ako sa nakita ko. May malaking lalaki na nakatayo sa loob ng banyo namin. Sa takot, hindi agad ako naligo. Nanuod muna ako ng TV. Nakita ko ang ate ko na pumasok ng banyo. Wala na roon ang malaking lalaki.

Nang lumabas si ate, pinagalitan niya ako.

“Ba’t hindi ka pa naliligo?” angas niya. “Tingnan mo, anong oras na?”

Sinabi ko sa kanya ang totoo.

“Ate, me nakita ako kanina sa banyo,” sabi ko.

“Ano na naman ‘yun?” asar niya.

“Malaking lalaki. Parang buddha. Nakita ko kanina nakasilip sa pinto.”

“Ahh, ‘yun ba?” sabi niya. “Nakita mo rin pala.”

“Anong nakita, ate? Nakita mo rin?”

Matagal na pala nilang nakikita ang malaking lalaki sa banyo. Hindi lang nila sinasabi sa akin. Hindi namin matiyak kung sino o ano iyong nagpaparamdam doon.

“’Yun ang Lolo Damasco n’yo,” sabi sa akin ni nanay.

Madalas daw dati magtabako si lolo sa banyo kapag nagbabawas siya. Paboritong lugar niya ang banyo. Isang araw, nakahanap ako ng picture ni Lolo Damasco. Hindi ko alam kung siya nga ‘yung multo sa banyo namin pero mukha rin siyang buddha sa picture.